Berg met een variabele piek 🗻

Heb je nog een podcasttip? #44

Vorige week schreef ik over misschien wel de meest transparante lijst waarin je kunt zien hoeveel luisteraars een bepaalde podcast in Nederland heeft. Super actueel, want precies op dat moment vernieuwde Spotify hun podcast-hitlijsten voor Nederland en 24 andere landen. Een mooie aanleiding om het eens te hebben over déze lijst.

Er gebeurt hoe dan ook iets geks met mensen als het om lijstjes en prijsuitreikingen gaat: ineens lijkt iedereen er op te willen staan, en het liefst bovenaan. Al in maart schreef ik over de uitspraak "laat alsjeblieft een recensie achter in iTunes/Apple Podcasts, dat helpt anderen ons beter te vinden": dat is onzin. Hoe je hoog in de Apple Podcasts charts terechtkomt is namelijk nog steeds onduidelijk. Het gaat in ieder geval niét om absolute luisteraantallen. Wat aan de buitenkant wel zichtbaar is, is dat nieuwe podcasts en podcasts die wekelijks uitkomen vaak hoog in de rankings staan.

Maar dan de charts van Spotify. Tot vorige week was het totaal onduidelijk waar hun rangschikking van Nederlandse podcasts op was gebaseerd. Het was niet eens duidelijk over welke periode van tijd die lijst ging — een week bovenaan staan is immers knapper dan een dag. Gelukkig is de Nederlandse chart nu gelijkgetrokken met meer landen in the Global North. Over hoe die charts werken heeft Spotify ook wat feiten gepubliceerd. Je hebt een lijst met populaire titels, die wordt berekend op het aantal volgers en absolute luisteraars (via Spotify dus). Er is ook een lijst met top-afleveringen, die worden gerangschikt op het totaal aantal luisteraars op die dag. Het grootste verschil met de RAB On Demand Audio Top 100, die ik vorige week besprak, is dat de absolute luistercijfers niet worden vermeld — Spotify is gekke Gerrie niet.*

Precies dat maakt in mijn optiek deze lijst net zo waardeloos als de Apple Podcast charts: het verschil in absoluut bereik tussen de podcasts op plek X en Y kan vele malen groter of kleiner zijn dan tussen Y en Z. Het is alleen zinvol als je wil kijken wat op een bepaalde dag populair is op Spotify. Ik had een keer een gesprek met een hoge pief van een Nederlands hiphop annex podcastlabel waarin hij mij vertelde hoe geobsedeerd hij was met de Spotify charts. Om nieuw talent te scouten is het misschien zinnig, maar toen ik hem vertelde dat nog niet de helft van de podcastluisteraars wereldwijd via Spotify luistert vroeg hij me waar ik mijn cijfers vandaan had. Die had ik in dat gesprek niet direct paraat: zoeken op Podnews ging toen even niet. Ik hoop dat hij meeleest, want er is een update! Vorige week bracht Spotify met veel bombarie hun kwartaalcijfers uit. Ze zouden, ten minste in de VS, "de nummer 1 meest gebruikte podcastapp" zijn. Dat aan die uitspraak nogal wat haken en ogen zitten, beschrijft radiofuturoloog James Cridland onderaan deze nieuwsbrief editie.

Terug naar de absolute luisteraantallen, zodat we de appels met peren in ieder geval bij benadering met elkaar kunnen vergelijken. Vriend van het Podcastnetwerk Joey Buddenberg commentte het volgende op een Facebook-post over de vernieuwde Spotify podcast charts:

Voordat je schreeuwt: "daar heb je het! 15K downloads in een dag betekent nummer 1!" moet je twee dingen in ogenschouw nemen. Allereerst gaat dit over de nummer 1 plek voordat de lijst werd vernieuwd naar de internationale standaard. We weten dus niet of het nog steeds zo werkt. En al zou er niets veranderd zijn, dan hebben we nog altijd te maken met een lijst die steeds op basis van nieuwe variabelen wordt samengesteld. Het is alsof je een berg beklimt waarvan de piek iedere dag op een andere hoogte ligt.

Ik begin me steeds meer af te vragen waarom deze lijsten zo gewaardeerd worden, behalve dus dat het een goed gevoel geeft als je er op staat. Want ja, Kaas heeft ook wel eens boven Mangiare gestaan in de Apple Podcasts food chart. Ik vond dat heel stoer, maar afgelopen week ontvingen we van een willekeurige Kaas-luisteraar een mailtje dat hij een geweldige nieuwe Roquefort had ontdekt na het luisteren van onze blauwe kaas-aflevering. Dat is mij en mijn co-host Joppe veel meer waard dan welke plek in een ranking dan ook. Had 'ie het nu maar ergens achtergelaten als recensie...

Hebben jullie als luisteraar ooit iets ontdekt via zo'n toplijstje? Ik nog nooit, dus ik hoor graag van jullie: je kan gewoon antwoorden op deze mail!

AFLEVERING TIP VAN DE WEEK (#44)

Podcast: Endless Thread

Aflevering: MEMES, Pt 2: Scumbag Steve

Taal: Engels

Duur: 41 minuten

Uitgekomen op: 30 september 2021, bij WBUR Boston

Podcasts over internetcultuur zijn al vaker getipt in deze nieuwsbrief, maar deze recent verschenen aflevering deed me een paar keer hardop lachen. Ik kijk best vaak op de website knowyourmeme als ik een meme (= grappig plaatje op het internet) zoek of wil weten waar die ook alweer vandaan komt. De podcast Endless Thread publiceert nu in samenwerking met een panel meme-experts een serie over memes, hun herkomst en culturele betekenis. Het grappige aan deze aflevering is dat ze een levende meme-persoonlijkheid interviewen: Scumbag Steve. Het is tegelijkertijd ontroerend, omdat ze ook zijn moeder interviewen: haar karakter draagt heel veel bij aan het verhaal (vergelijkbaar met de moeder van Maartje Duin in de Plantage van onze voorouders). Er zitten ook twists en turns in die je niet verwacht, wat ervoor zorgt dat je aandacht erbij blijft.

Het enige nadeel is dat je echt hoort dat het door radiomakers 'oude stijl' is gemaakt. Het achterhouden van informatie is daar een element van (ik zal niet spoilen), maar je hoort het vooral aan hoe ze voice overs gebruiken en aan de wat geforceerd gebruikte hiphopbeat als muziek. Die dient als opvulling of om emoties aan te zwengelen, en is daarmee niet een organisch onderdeel van het verhaal zoals Marco Raaphorst hier beschrijft. Des te grappiger dat de moeder in het verhaal dat op een indirecte manier onderschrijft door af en toe "NPR!" te roepen.

SERIE TIP VAN DE WEEK (#44)

Podcast: Sara's Mysteries

Taal: Nederlands

Duur: acht afleveringen (in twee seizoenen) van ieder ongeveer 25 minuten

Uitgekomen bij: NPO Zapp, makers Sara de Monchy en Darius Timmer, eindredactie Marion Oskamp

In 2014 liep ik stage op de programma-afdeling van IDFA, waarbij ik onder andere de Kids & Docs selectie hielp begeleiden. Daarvoor had ik nog niet door dat kinderverhalen gewoon verhalen zijn voor volwassenen, en dat de beste kinderdocumentaires kinderen serieus nemen. In deze podcast lost maker Sara de Monchy samen met kinderen een mysterie op dat zij haar insturen. De site van Zapp beschrijft de serie foutief als een "true crime kinderpodcast": van crime is écht geen sprake. Sara gaat met de kinderen op pad om het mysterie op te lossen, wat doorgaans nog lukt ook. Des te knapper is dat het bijna altijd lukt om de kwetsbaarheid van het hoofdpersonage naar voren te laten komen — iets wat volwassenen doorgaans meer voor zich houden. Tenzij je Jonathan Goldstein heet, want eigenlijk is Sara's mysteries gewoon Heavyweight voor kinderen. Jaloersmakend goed! Tip: je kan je nu opgeven voor seizoen 3.

Dank wederom aan eindredacteur Sharon, die afgelopen week nav Movember een goed stuk voor haar werk schreef over depressie en mannelijkheid. Daar bonustip ik nog een podcast bij: deze aflevering van NEE MAN, die wordt gemaakt door de niet onknappe vriend van Nydia die in werkelijkheid super sexy is 😻

KLIKLINKJES

• Over Spotify gesproken: Brian Barletta's nieuwsbrief Sounds Proftiable schreef twee boeiende analyses over hoe Spotify op weg is om de Google Ads van audio te worden. Goed voor de onafhankelijke makers omdat je dan geen netwerk meer nodig hebt dat advertenties voor je inkoopt, slecht voor de onafhankelijkheid omdat Spotify dan meer te zeggen heeft over de prijs waartegen je die ads verkoopt.

• Hoe je je podcast op Facebook kunt plaatsen staat nu beschreven op de site van Podnews, maar je kan het ook zelf proberen via deze pagina. Helaas kunnen vooralsnog alleen mensen die in de VS de Facebook-app gebruiken het luisteren 🤷🏼‍♂️

• De Podcast Movement keynote van Tom Webster met het antwoord op de vraag: "hoe krijg ik meer luisteraars?" Gebaseerd op publiekssurveys, met ook relevantie voor het kliklinkje hier direct boven.

• In Het Parool van maandag stond ineens het bericht dat het NPO fonds gaat verdwijnen, net nu ik me mentaal aan het voorbereiden was om een aanvraag te gaan schrijven! Hier kom ik vast later nog eens op terug.

• Op 7 december begint de Podcastakademie cursus Oral History Interviewen van Annegriet Wietsma. In twee online en een offline bijeenkomst leer je deze interviewmethode, voor je het weet maak je de beste Podcast van 2021. Er zijn nog maar drie plekjes vrij!

RODDELHOEK

Ongeveer een maand voordat het Podcastfestival begon werd ik gebeld door Tim Gouw of ik jurylid wilde zijn van een nieuwe podcastprijs. Nadat ik hem had uitgelegd wat ik van dit soort prijzen vind en dat we met het netwerk al een Pitchwedstrijd en de Top 202X hebben (waarbij ik zelf nooit in de jury zit), ik van hem vernam dat hij niet echt van plan was om de jury inclusiever te maken én dat je moet betalen om jezelf te nomineren, heb ik vriendelijk bedankt. Een lezer van deze nieuwsbrief tipte mij dat ik inmiddels op de jurypagina beschreven word als "meh" 🤷🏼‍♂️

*bovendien houdt Spotify zich niet aan de IAB luisterstandaard, wat betekent dat een 'play' ook wordt meegeteld als je per ongeluk een podcast aanklikt.