SheffDocFest Podcast Stories
Heb je nog een podcasttip? #102 Dipsaus en Freakonomics over koloniale kunst
Deze nieuwsbrief schrijf ik om even een break te nemen van het montageproces van mijn DOCS. Hoewel ik er definitief van in een flow kan komen — je weet wel van die momenten dat je er pas een paar uur later achter komt dat het niet gaat omdat je bent vergeten te eten of drinken, of plassen — en het helpt om overzicht te krijgen over het materiaal, zit ik nu even op een punt dat ik door de geluidsgolven heen niet meer de kalmte van het verhaal kan horen. In mijn ervaring is dit onderdeel van elk creatief proces, dus ik weet dat ik er uit ga komen, soms helpt het dan om afstand te nemen. Graag neem ik jullie daarom mee in een ander project waar ik sinds maart wekelijks mee bezig ben geweest. Daarvoor moeten we alleen eerst tien jaar terug in de tijd.
Toen ik student was en nog alle tijd van de wereld had, ging ik in november altijd naar zo veel mogelijk films tijdens IDFA, het documentaire festival in Amsterdam. Pas toen ik een jaar in Berlijn studeerde en niet naar het festival kon, besefte ik me dat ik me misschien beter als vrijwilliger kon aanmelden zodat je gratis naar alle films kon. The Queen of Versailles, een film die ik op mijn laptop in mijn kamer in Berlijn zag, gaf daartoe ook zeker een doorslag. In 2013 werd ik vrijwilliger en keek ik zo veel mogelijk films, terwijl ik eigenlijk aan mijn scriptie moest werken. Een jaar later solliciteerde ik als stagiair en werd ik aangenomen op de programma-afdeling van het festival.
Uit die tijd — en de vele jaren die ik daarna bij het festival betrokken was — heb ik veel vrienden en leuke contacten overgehouden. Er was echter maar één iemand bij IDFA die ik me kan herinneren waarmee ik voor november 2014 kon praten over podcasts en dat was Raul. Omdat we bij elkaar op de afdeling werkten kwamen we er snel genoeg achter dat we beiden in to podcasts waren. Raul was misschien wel de eerste die mij ooit bij een koffiezetapparaat vroeg: “heb je de nieuwe aflevering van Song Exploder al geluisterd?”. De oplettende lezer zal het al bedacht hebben: in het najaar van 2014 kwam Serial uit, de rest is nu wel geschiedenis.1
Flash forward negen jaar later. Inmiddels hadden we met het Podcastnetwerk al zeker 4.5 Podcastfestivals georganiseerd, was ik zelf full-time podcaster en was Raul ‘interim’ creatief directeur van een ander documentaire festival geworden: Sheffield Documentary Festival. Veel documentaire (film)festivals hadden in de tussentijd een podcast programma opgezet. Als festivalorganisator hield ik de ontwikkelingen wereldwijd natuurlijk goed in de gaten. In mijn optiek ontbrak er één belangrijk ding voor audiomakers, die filmmakers wel hebben. Dit idee pitchte ik — as one does — afgelopen zomer tijdens een champagneproeverij op een riant dakterras op IJburg aan Raul. Hij was direct enthousiast, en in februari belde hij me om te vragen of ik nog tijd had om het op te zetten voor SheffDocFest, dat in juni plaatsvindt.
Iets meer context voor de mensen die niet per se in de culturele sector werken en/of denken: waar heb je het over? Filmfestivals — en eigenlijk alle goede festivals, in mijn optiek — hebben vaak niet alleen een ‘publieks’ kant waarbij iedereen bijzondere screenings kan zien, maar ook een ‘industrie’ kant. Tijdens deze programma’s komen mensen uit de bizz samen om elkaar te ontmoeten, maar vooral ook ideeën te pitchen en deals te sluiten. Dertig jaar geleden (!) was IDFA het eerste festival dat begon met het zogenaamde Forum, waar filmmakers hun ideeën voor films pitchen aan een zaal vol mensen met mensen die in die ideeën kunnen investeren, zoals producenten, uitgeverijen en omroepen. Dit simpele concept, vond ik, moet er ook voor audio komen.
Veel mensen die ik spreek — tijdens het Podcastfestival of Podcastakademie bijeenkomsten, maar ook gewoon willekeurige collega’s — klagen altijd over dat ze hun ideeën nergens kwijt kunnen. Hilversum blijft (hoe erg ze ook proberen dat niet te zijn) een bastion en nu ook uitgeverijen en tech apps zich op audio storten is er niet meteen een plek waar je alle e-mailadressen van de mensen die daar over gaan kan vinden. Precies daarvoor zijn deze (semi-)toegankelijke pitches in het leven geroepen en daarom vind ik het super vet dat ik ze nu voor het eerst kan organiseren voor podcasts in Sheffield. Uit de inzendingen hebben we zes teams gekozen (drie uit het VK, drie uit drie andere landen) die hun verhalen in persoon komen presenteren. Daarbij geven ze ook aan waar ze naar op zoek zijn. Dit kan gaan van het vinden van een sounddesigner tot een uitgeverij die kan investeren.
Het is extra leuk om te merken dat het voor audiomakers — ik heb ze de afgelopen weken allemaal gesproken tijdens een videobelmarathon — ook nieuw is. Nog leuker is om te merken hoe graag mensen uit de industrie geïnteresseerd zijn om naar Sheffield te komen. Naast de pitches doen we ook een liveshow van Soul Music en een sessie over de nieuwe podcast Witch (van de makers van 28ish days later, eerder getipt in deze nieuwsbrief). Het festival staat hoog aangeschreven, ook internationaal, en dat is wel anders dan als ik mensen probeer te overtuigen naar het Podcastfestival in ons koude kikkerlandje te komen.
Hoewel alles natuurlijk op het drukste moment voor de zomer komt kijk ik er erg naar uit om in de trein te stappen en daar iets nieuws te gaan ervaren! Alleen eerst nog even zelf mijn documentaire afmaken…
AFLEVERING TIP VAN DE WEEK (#102)
Podcast: Dipsaus
Aflevering: Self-care of self-serving?
Duur: 1 uur en 39 minuten
Uitgekomen bij: voor de muur van Podimo(?)
Toegegeven: toen de dames van Dipsaus achter de muur van Podimo verdwenen, ben ik ze een beetje uit het oor verloren. Switchen tussen videostreaming platforms voor de juiste content is tot daar aan toe, maar als podcast power user moet ik echt alles in één app hebben. Des te blijer was ik om te merken dat ze weer in mijn Castro inbox verschenen, zeker deze aflevering. Belangrijkste onderwerp was hoe mensen heden ten dage grenzen proberen te stellen. Deze cultuur wordt gevat in de populariteit rondom het kunstproject The Nap Ministry. Dit raakte bij mij een snaar omdat ik enerzijds zelf last heb van het fenomeen (te weinig) ‘self-care’ en anderzijds geprikkeld werd door de kritiek op het populariseren van die cultuur. De popularisering volgt de wetten van het kapitalistische systeem wat het probleem in eerste instantie veroorzaakt. Op deze manier is de kritiek ingekapseld en onschadelijk gemaakt. Het enige wat — ook in deze aflevering, helaas — nu nog ontbreekt, is een zinnig alternatief.
SERIE TIP VAN DE WEEK (#102)
Podcast: Stealing Art Is Easy. Giving It Back Is Hard
Duur: Afleveringen 541, 542 en 543. Ieder tussen de 51-56 minuten dus in totaal iets minder dan 3 uur
Uitgekomen op: 3 mei 2023
Mijn vriendin tipte mij deze zinnige serie over wat we in het Nederlands — zo weet ik uit mijn werk voor de RCE — ‘gerecupereerde kunst’ noemen. Ik weet nog goed dat ik omstreeks 2003 met mijn ouders in Berlijn het Pergamon museum bezocht en mijn vader zich hardop afvroeg: “dit hebben ze dus allemaal gestolen?”. Allemaal super waar natuurlijk: musea zijn als fenomenen opgekomen tijdens koloniale tijden. Ze zijn door de eeuwen heen in stand gehouden, ook de gestolen kunstwerken die doorgaans niet eens te zien zijn, maar in de opslag liggen. Een fascinerend vraagstuk. Wat ook leuk was in deze serie is dat ik er een soort nieuw genre in meende te ontwaren, wat ik voor nu even ‘gestructureerd interview’ noem. Er zit haast geen reportage tape in: het enige wat je in musea hoort is dat ze worden geweigerd bij het British museum omdat ze microfoons bij zich hebben. Ondanks dat het voor de rest dus vooral pratende mensen zijn, zijn de sprekers goed gekozen en is het geheel rete educatief.
Dank deze week aan mijn zwageres Lisa “ik ben geen taalnazi” voor het spontaan nalezen van deze nieuwsbrief.
KLIKLINKJES
Het Podcast Stories programma vind je onder meer hier, hier en hier op de site van SheffDocFest.
Elger van der Wel probeerde een inschatting te maken van hoe het er nu met Podimo voorstaat in zijn nieuwsbrief (betaald)
Er is een nieuw seizoen van Wie Wat Bewaart van start gegaan afgelopen week. We duiken in het werk van vrouwelijke kunstenaars in de Rijkscollectie.
Eindelijk een zinnig stuk over true crime, in Vogue.
RODDELHOEK
De NTR podcastprijs waar we voor genomineerd waren wonnen we natuurlijk niet, en pas tijdens de uitreiking voelde ik me schuldig: de meeste mensen die inzonden hadden het allereerste dat ze ooit maakten ingestuurd. Tegelijkertijd, hier wees een collega mij op, is het dan niet verrassend dat de makers die een meerjarige opleiding in artistiek audiomaken winnen. Naderhand keek ik op de site naar de winnaars van de afgelopen tien jaar: op een enkeling na is de prijs altijd gegaan naar Vlaamse makers. Dat riep dan weer twee nieuwe vragen bij mij op: kunnen ze in Vlaanderen niet zelf een prijs beginnen als ze daar zo goed zijn? De secretaris Audio van het NPO fonds, tevens voorzitter van de jury van de NTR podcastprijs 2023, nodigde alle genomineerden uit om haar te bellen “want alle nominaties waren goed, en we doen veel aan talentontwikkeling bij de NPO dus we brengen je graag in contact met een omroep”. Vraag twee is dus: waarom hoor je dan zo weinig artistieks uit de koker van de Nederlandse omroepen komen?
Een verklaring voor mijn fascinatie voor podcasts is dat ik nu onbeperkt gratis documentaires kan luisteren, zonder dat ik daarbij stil hoef te zitten.