Bestaan er scholen of stromingen in podcasting?
HJNEPT 141 Is it okay to work all the time? en We Live Here Now.
Allereerst extreem leuk nieuws: er komt weer een Podcastfestival aan! 12 maart staat een groot deel van het programma van InScience, dat dit jaar het thema 'food for thought' heeft, in het kader van audio. Zorg er dus voor dat je die dag in Nijmegen kan zijn, maar zorg er vooral ook voor dat je je audiopitch instuurt voor 26 januari 23:59!

Als luisteraar met een middelmatige obsessie voor vorm en genre, is het eigenlijk raar dat ik de bovenstaande vraag nog nooit gesteld heb. Bijna vier jaar geleden heb ik het weleens over (het gebrek aan begrip voor) scholen gehad in deze nieuwsbrief, maar sta me toe het begrip 'school' of stroming even opnieuw te omlijnen. Hoe ik het begrijp, gaat het bij een school om een traditie waarin een werk valt of waarin makers werken. Het is algemener dan stijl (wat je ook een individu kunt toeschrijven) en tijdsafhankelijker dan genre. Western-films kunnen immers heden ten dage ook nog gemaakt worden, maar als je nu een Dada-toneelvoorstelling maakt neem ik aan dat dat wordt gezien als een herinterpretatie van die stroming en niet een toevoeging aan het genre.
Het is praktisch om naar podcasts te luisteren met het concept van stroming/school in je hoofd, omdat we bijvoorbeeld met een term als 'verhalend' eigenlijk direct stranden. Als we een paar van de langstlopende en populairste Amerikaanse podcasts als voorbeeld nemen dan is het binnen een paar minuten duidelijk dat This American Life, 99% Invisible en Radiolab ieder hun eigen beestje zijn. Uiteraard wijken ze allemaal weleens af, maar ik durf de stelling wel aan dat de eerste twee wat meer format-vast zijn (vier verhalen over één thema, een host die bijna niet van zijn plek te krijgen is) en vooral Radiolab nogal eens wat anders durft – alleen al als je kijkt naar de lengte van de afleveringen. Alle verhalen die ze maken drijven op storytellingtechnieken waarbij een spannend of meeslepend verhaal wordt verteld, doorgaans van een karakter dat een ontwikkeling doormaakt. Bij 99% invisible gaat het vaak over ontwerpers (zie bijv. de aflevering tip in deze nieuwsbrief editie) maar kan het net zo goed over een fenomeen als 'de keuken' gaan. Het persoonlijke staat daar minder centraal, terwijl bij This American Life dit in mijn beleving zo ongeveer de enige angle is.
Radiolab onderscheidt zich natuurlijk door het sound design. Muziek wordt daar niet toegevoegd als laag of als knip-truucje, maar is een cruciaal onderdeel van de vertelling. Vaak om, net als in films, bepaalde emoties de boventoon te laten voeren maar soms ook heel functioneel. In een interview met de Dylan Keefe, de 'director of sound design' van Radiolab, vroegen zijn collega's hem ooit: hoe zou jij je eigen rol hier omschrijven? Zijn antwoord daarop was "I'm trying to put the sound before the words".
Wellicht zijn hier dan de eerste twee scholen te ontwaren. Eén waarin wat verteld wordt het belangrijkst is, versus die waar de beleving die je met audio kan maken voor een verhaal het uitgangspunt is. Het is natuurlijk aan iedereen zelf om te besluiten naar welke school je gaat.
Op 12 maart verzorgt Dylan Keefe trouwens een keynote tijdens het Podcastfestival @ Inscience. Zet dat dus vast in je agenda, net als 7 februari - de dag dat de kaartverkoop start.
AFLEVERING TIP VAN DE WEEK (#141)

Podcast: Search Engine
Aflevering: Is it okay to just work all the time?
Uitgekomen op: 10 januari 2025
Duur: 1 uur, 9 minuten
Uitgekomen bij: Audacy, gehost door PJ Vogt
Genre: gescript interview
Search Engine, volgens De Volkskrant een podcastmakerspodcast, had afgelopen week een interview met Ira Glass, de bedenker en host van This American Life. Verfrissend om hem eens wat langer aan het woord te horen dan dit filmpje dat mensen steeds maar blijven delen. Bovendien over een ander onderwerp dan creativiteit en smaak, namelijk: is het oké om altijd alleen maar te werken? Ik had weleens gehoord dat Glass een zieke workaholic was, maar hier gaan ze vrij veel dieptes in.
Het gesprek begint natuurlijk met hoe Glass het programma in de jaren '90 begon. Enerzijds wilde hij iets maken in de school van zijn docenten: Keith Talbot en Joe Frank. Iets wat nieuw klonk, niet zoals wat je normaliter op de radio hoorde in die tijd. Anderzijds was de manier van verhalen vertellen destijds zo nieuw dat het echt even duurde voordat de redacteuren doorhadden dat het echt draaide om de ontwikkeling van de karakters. Vanuit het nu gezien lijkt het wel alsof het programma een soort start-up was, dat moest opschalen om genoeg omzet te draaien. In die periode werkte hij zich te pletter en vroeg hij aan iemand waar hij naar tegenop keek: hoe lang moet ik dit volhouden? Het antwoord was: 'vijf jaar'. En dat bleek te kloppen.
Dan volgt een twist naar een vraag die bijna iedereen op een gegeven moment wel stelt of gesteld krijgt: what about kinderen? Daarmee verandert de prioriteit van het leven soms van werk naar familie. Zowel host PJ als Glass hebben zelf geen kinderen en kunnen het zich in dat opzicht veroorloven meer tijd aan hun werk te besteden in hun leven. Gelukkig geven ze toe dat ze ook makers kennen die kinderen hebben en óók/nog steeds goed werk maken.
Waarom is het een podcast? Los van dat het twee witte mannen zijn die praten, hoor je op goede momenten de emotie
SERIE TIP VAN DE WEEK (#141)
Podcast: We live here now
Duur: zes afleveringen van tussen de 29 en 37 minuten
Uitgekomen op: 18 september
Uitgekomen bij: The Atlantic
Genre: journalistieke documentaire, collage/mozaïek
Deze serie, die vorige zomer al verscheen, is helaas weer bijna actueel met de tweede inauguratie van Trump voor de deur. Podcast hosts Lauren Ober en Hana Rosin wonen in Washington in een vrij vooruitstrevende buurt, als er ineens een auto met Republikeinse stickers vrij permanent op een oprit bij de buren staat. In een tegenovergesteld scenario ten opzichte van De moord en brand buurt moeten de huidige bewoners in het reine komen met de nieuwe bewoners because: "we live here now, bitch".
Qua opbouw lijkt de serie op een collage of mozaïek, omdat de verhalen van de geportretteerden niet per se in één aflevering geconcentreerd zitten maar op meer plekken terugkomen. Alle personages zijn op de een of andere manier betrokken bij de bestorming op het Capitool van januari 2021. Zo heeft een van de nieuwe buren een dochter verloren in de bestorming, radicaliseerde een van de mensen die opgepakt werd pas in de gevangenis en was een van de makers jurylid in een proces over een ;January 6th’ zaak.
Wat je vooral hoort aan deze serie (en wat je ook mag verwachten van The Atlantic) is dat de auteurs ook gewoon goede journalisten zijn. Op hoe het uitlichten van onwaarschijnlijke momenten een boeiend verhaal kunnen vormen, kom ik een latere nieuwsbrief vast nog terug. Geniet ook vooral ook van hoe het geschreven is en het op zich verzoenende einde.
Waarom is het een podcast? Gezien de titel die het uitbrengt hadden het ook lange artikelen kunnen zijn, maar met een podcast bereik je meer mensen. Ik twijfel of ze met camera’s genoeg vertrouwen hadden kunnen winnen om de ontwikkeling van de relaties vast te leggen. Sowieso kom je met een camera niet in de gevangenis!
Dank deze week aan kantoorgenoot Thom Aalmoes voor het meelezen met deze nieuwsbrief!
KLIKLINKJES
Lees in de Podcastnetwerk nieuwsbrief meer over pitchen op het Podcastfestival @ Inscience
Laatste kans om in te schrijven voor de cursus Eerste Hulp bij opnemen van de Podcastakademie die in februari plaatsvindt (deadline 21 januari).
This American Life is genoodzaakt personeel te ontslaan en heeft hun bereik op de website aangepast van 4 naar 3 miljoen wekelijkse luisteraars volgens Semaphore (via Podnews)
Radiolab heeft een maan vernoemd naar aanleiding van de aflevering Zoozve
De maker van Practical Stoicism, die zijn podcast in 2022 begon, heeft het nu verkocht. Wat daarvoor nodig was? Vibe en luck.
RODDELHOEK
De directeur van een hoogaanstaand instituut voor visuele cultuur vroeg mij deze week wat nu de beste podcast app is omdat "door DRIFT is mijn Apple podcast geglitcht en kon ik niks meer downloaden" 🦾 #breakthesystem