Problemen met autoriteit
Heb je nog een podcasttip #118 ... bij de Septimius awards en The Retrievals
Voordat ik voor zes weken met mijn vriendin op onze "huwelijksreis zonder huwelijk" (haar worden) naar Japan vertrek, moet mij nog iets persoonlijks van het hart. Aangezien ik als freelancer zo ongeveer mijn werk ben, is dat persoonlijke ook iets professioneels. Het heeft te maken met iets waar ik in mijn werkende leven echt heel veel mee te maken heb en waar ik in mijn hoofd ook niet uit kom.
Hetgeen mij het meest depressief maakt in mijn werk is subsidie-aanvragen schrijven. Nu ben ik hier sowieso niet de enige in en weet ik dat we ons in Nederland gelukkig mogen prijzen met de hoeveelheid plekken waar je gratis geld kan opsnorren. Uiteraard begrijp ik ook dat er veel meer ideeën zijn dan geld en dat er dus keuzes gemaakt moeten worden. Toch merk ik dat als ik een aanvraag schrijf, of het nu voor een podcastproject of voor iets voor het Podcastnetwerk is, de energie tot voorbij mijn tenen zakt. Voor de mensen die er niet bekend mee zijn: meestal bestaat een aanvraag in ieder geval uit een plan van een paar duizend woorden en een begroting. Het verschilt erg per fonds en aanvraag, maar meer dan eens voelt het uitschrijven van je plan (wat bij documentaire sowieso lastig is) als meer werk dan het daadwerkelijke project waar je geld voor aanvraagt. Inmiddels doe ik dit al meer dan vijf jaar, heb ik al tientallen aanvragen ingediend, afwijzingen ontvangen en verantwoordingen opgesteld. Het gevoel dat ik er bij heb, kan ik denk ik het beste samenvatten als dat je een scriptie schrijft voor mensen die er totaal niet op zitten te wachten.
Dat laatste klopt natuurlijk niet: vaak worden aanvragen beoordeeld door diverse experts uit het veld. De commissies worden met zorg samengesteld, maar tegelijkertijd moet zo'n commissie een heel breed scala aan inzendingen en disciplines beoordelen. Je ontkomt er niet aan dat een commissie dan op sommige vlakken alleen algemene kennis bezit. Hier kwam ik achter toen ik in het tweede covid jaar voor het eerst online mocht presenteren voor commissies. In de paar minuten die daar voor stonden kon ik dan net ontfutselen hoe veel mensen weten wat een podcast is (vaak verschilt het erg per commissie) en daarna nog uit te leggen wat de bedoeling is.1 Vaak genoeg hoor ik van collega's vergelijkbare verhalen, dat bij de meeste fondsen nieuwe media toch echt het onderspit delven qua representatie in de beoordelingscommissies.2 Misschien is het daarom dat ik met weemoed kijk naar andere onderdelen van de culturele sector – ik noem een opera en aanverwante festivals, of televisie en filmproducties waarbij de budgetten steevast een of twee nullen extra op de begroting hebben – die al jaren de grote bedragen binnen slepen omdat dat nu eenmaal een heel lang bestaande en door de elite gewaardeerde kunstvorm is. Of misschien heeft het te maken met mijn anarchistische inborst.
Toen ik begon met audio maken bij Radio Swammerdam, hadden we als vrijwillige redactie de volledige vrijheid bij AmsterdamFM. Vervolgens raakte ik verslaafd aan podcasts en zag ik hoe mensen daar nieuwe dingen deden waar ze gewoon lekker zelf zin in hadden, zoals in de jaren daarvoor ook YouTube op kwam. Deze radicale democratisering middels het internet past perfect in mijn anarchistische wereldbeeld. Want waarom zou een eind(redacteur) of commissie beter weten wat ik moet maken dan ik? Zeker als je gewoon het heft in eigen handen kan nemen en het zelf kan uitbrengen! Met veel plezier zag ik shows groot worden die commissies of eindredacteuren nooit goedgekeurd zouden hebben.
Nu ben ik de afgelopen jaren ook wel eens benaderd om in commissies te zitten (zie roddelhoek in deze nieuwsbrief) en bij het samenstellen van programma's ontkom ik er ook niet aan om keuzes te maken. Ook dan spreekt het anarchistische duiveltje op mijn schouder zich tot mij. Waarom zit ik in deze positie en niet iemand anders? Mijn mening kan toch alleen maar heel erg bevooroordeeld worden door mijn persoonlijke voor- en afkeuren (denk aan true crime) of wat ik hiervoor wel en niet geluisterd heb? Over wat er tijdens commissievergaderingen besproken wordt doet men altijd heel geheimzinnig, maar af en toe hoor je eens iets waaruit blijkt dat mensen ook daar toch ook gewoon mensen met voorkeuren zijn. Dat merk ik dus idem dito.
Begrijp me niet verkeerd: ik heb niets tegen de mensen die in de commissies zitten of de mensen die bij de fondsen werken en met Engelengeduld de aanvragen heel precies verwerken. Maar het systeem wat we hebben opgetuigd waarbij we allemaal heel hoogdravend en bureaucratisch tegelijkertijd doen komt mij inmiddels toch over als een luchtkasteel. Het houdt mijns inziens vooral het paard met wagen in stand, waar we auto's ontwikkeld willen zien – bekende namen en onderwerpen krijgen sneller toekenningen.3 Ik kan me moeilijk voorstellen hoe je in dit systeem een organisatie of carrière kan opbouwen. Het lijkt misschien het meest democratisch, maar misschien zou het dat niet moeten zijn.
Rond de jaarwisseling beluisterde ik een interview met onderzoeksjournalist Thomas Muntz. Ik ben al jaren fan van zijn stukken en was laatst best star struck toen ik op een verjaardag gewoon bier met hem kon drinken. Als eindredacteur van Investico weet hij als geen anders hoe veel tijd er wordt gestopt in hun diepgravende onderzoek. Daar komt dan een stuk uit dat hopelijk gepubliceerd wordt. Maar of het een hit wordt, weet je nooit. Dat heeft meer te maken met de waan van de dag en in hoeverre redacties elkaar kopiëren. Muntz concludeerde daarop: "impact maak je niet, impact krijg je". Daardoor kwam ik tot de conclusie: hoe goed je ook nadenkt over een plan en hoe mooi je het ook uitwerkt, of het een succes is is helemaal niet in jouw handen. Als dat zo is, waar hebben we dan al die bureaucratie voor nodig?
Om niet alleen maar te zeuren kom ik ook met een nieuw voorstel dat deze willekeurigheid van een succes verplaatst naar het begin van het aanvraagproces. Mijn voorstel is dat de medewerkers de ingekomen aanvragen checken op randvoorwaarden van het fonds, vervolgens allemaal een stapel aanvragen pakken en bingo gaan spelen. De stapel aanvragen van de medewerker met de eerste volle bingo kaart, krijgen een toekenning uit een deel van het budget dat door het fonds beschikbaar is gesteld deze wild cards. Zo is het tenminste echt willekeurig en komt het veel meer in de buurt van hoe ik me voel over dat de succesvolle aanvragen die ik in de afgelopen jaren heb geschreven tot stand zijn gekomen.
Na dit relaas ben ik benieuwd: zijn er mensen die hele andere ervaringen hebben op dit gebied? Of mensen uit hele andere sectoren dan de culturele met vergelijkbare ervaringen (hoi wetenschappers! )?
Hartelijk dank deze week voor het met een Amsterdamse rode pen mee te lezen aan Annegriet Wietsma! Haar ervaring in het veld en opmerkingen hebben de nodige nuance toegevoegd.
AFLEVERING TIP VAN DE WEEK (#118)
Podcast: Op de vijfde rij
Aflevering: ... bij de Septimius awards
Duur: 1 uur en 6 minuten
Uitgekomen op: 13 februari 2024
Uitgekomen bij: VPRO Gids, host Cesar Majorana.
Genre: onderzoeksjournalistiek, true crime, maar toch ook luchtig you know
Op de vijfde rij heb ik al eerder getipt in deze nieuwsbrief, maar onlangs verscheen er een nieuwe aflevering die mijn frustraties over het bovenstaande voeden. In de filmfestivalwereld zijn awards heel belangrijk voor makers, niet per se om geld mee te verdienen maar vooral om meer kans te maken om een volgend project te maken. In het seizoen over de scamfestivals deden Cesar en cornuiten al eens de pretenties van de wereld van de scamfestivals in rook op gaan.
Wat goed is aan dit onderzoek, is dat ze niet alleen de organisator van de dubieuze Septimius awards uitgebreid te spreken krijgen terwijl hij de hele tijd off the record wil. Het onderzoek laat ook zien dat twee fondsen waar ik wel eens een afwijzing van heb ontvangen, veel meer hebben gegeven aan de randprogrammering van deze awards dan makers ooit kunnen aanvragen. Dat laat dus weer eens zien hoe flawed dit systeem is. Slim ook dat het een podcast is, want ik denk dat mensen met een camera toch minder snel het een en ander hadden verteld.
SERIE TIP VAN DE WEEK (#118)
Podcast: The Retrievals
Uitgekomen: juni/juli 2023
Duur: 5 afleveringen van tussen de 33 en 53 minuten
Uitgekomen bij: Serial Productions & The New York Times, maker Susan Burton
Genre: onderzoeksjournalistiek, true crime, rechtspraak en rechtvaardigheid
De afgelopen weken ben ik vanuit meerdere partijen benaderd om podcasttips te geven. Daar draai ik mijn hand ook niet voor om. Bovendien: de hoeveelheid abonnees die zich iedere week weer opgeeft voor deze nieuwsbrief werken zelfverzekerend. Toen ik bladerde door de tips die ik vorig jaar heb gegeven, kwam ik er achter dat ik een van de beste nieuwe producties van vorig jaar nog niet had getipt. Een volgende in de classics vibe dus.
The Retrievals gaat over een zaak in de VS waarbij vrouwen in een vruchtbaarheidskliniek onverdoofd een operatie ondervonden waarbij eicellen uit hun eileider werden gewonnen. De operatie was onverdoofd, omdat een van de zusters verslaafd bleek aan het verdovingsmiddel dat gebruikt werd. Zij stal het uit de kliniek en zat ook in de bijzondere positie dat ze de patienten kon aanpraten dat ze zich niet moesten aanstellen. Naar de vrouwen werd niet geluisterd. Shocking allemaal en echt goed geresearched. Wat nog veel cooler is aan de serie is hoe de makers van Serial het verhaal hebben vormgegeven.
In de serie wordt door de makers steeds een andere kant van het verhaal belicht. Anders dan bij veel true crime series wordt ook het verhaal van de dader uitgelicht. Ten slotte hadden ze veel mazzel met dat de uiteindelijke zitting online plaatsvond, wat van slechte zoom-call audio toch ineens intense tape maakte. We luisteren deze serie afgelopen zomervakantie onderweg in de auto, mijn vriendin gaf aan dat ze soms letterlijk de beschreven pijn in haar buik kon voelen. Ik had dat niet omdat ik geen eileiders heb, maar voelde wel alsof ik met iedere aflevering een nieuw blokje in mijn tupido kon zetten. Aan het einde voelde het verhaal en mijn kennis er over dus rond.
KLIKLINKJES
Apple heeft automatisch gegenereerde transcripten toegevoegd aan de Apple podcast app, in Engels, Frans, Duits en Spaans – maar nog niet Nederlands. Er is ook een 'documentaire' categorie bij gekomen.
In dit PodPod podcast interview met Willard Foxton wordt veel prijsgegeven over hoe commerciële podcastbedrijven nieuwe shows ontwikkelen. Mijn take away: er wordt meer gedacht als een engineer dan als een creator.
Over fentanyl maakte Search Engine ook een boeiend tweeluik.
Een reflectie op blauwdrukken van audioverhalen door de geweldige Karen Given
Er is een nieuw seizoen van de VPRO Achterwerk podcast! De eerste feelgood aflevering met de Griekse vader was precies wat ik nodig had op een druilerige ochtend.
Opgeven voor je te laat bent voor de volgende Podcastakademie cursussen: Eerste Hulp bij Opnemen cursus door Arno Peters (start aanstaande dinsdag: 2x online en 1x in het echt, nog 3 plekken beschikbaar) en Spannende Scene Bouwen door Maartje Duin (start 1 april, ja dat is tweedepaasavond en dat is geen grap, nog 5 plekken beschikbaar).
RODDELHOEK
Heb ik de roddelhoek van de vorige nieuwsbrief na publicatie aangepast? Wie weet.
Zo kwam het een keer voor dat iemand uit een gemeentelijke commissie zei dat die "vroeger wel eens een hoorspel had gemaakt". Toen ik vroeg of men recentelijk wel eens audiofictie hadden geluisterd, bleef het stil.
Nog een probleem: de commissies kunnen vaak wat je opschrijft helemaal niet checken. Ik heb wel eens verantwoordingen gelezen van festivals waar ik zelf (onderdeel) van was geweest waar ik toch wat vraagtekens bij had, en niemand houdt je tegen om Chat GPT te gebruiken om naar de wensen van de regeling te schrijven. Uiteindelijk maak je het gewoon zo mooi mogelijk.
Dat is ook nog een probleem: je weet nooit met hoe veel andere inzendingen je te maken hebt en dus hoe veel kans je maakt. Dat verschilt per fonds en per aanvraagronde. Het helpt om een beetje met de hype mee te schrijven: eerst was podcasten hip, inmiddels is AI dat en over een paar jaar is het weer iets anders. Ook vreemd: heel vaak blijft er geld over na een regeling. Zijn al die afgewezen plannen dan echt niet goed genoeg om alsnog een kans te krijgen?