Contentsilo's en aflaten
Heb je nog een podcasttip #49
Ik ga iets toegeven: tot voor kort downloadde ik nog wel eens een film op de ouderwetse torrent manier 🙀 Het valt me op dat veel leeftijdsgenoten dit verleerd zijn, terwijl ze vroeger de hele dag door liedjes downloadden via Napster. Tegenwoordig streamen mensen meer, of delen ze wachtwoorden van videoplatforms. Ik moet er bij zeggen dat ik alleen iets downloadde als ik er niet direct voor kon betalen omdat het te oud was of dat de rechten nog niet in ons grensgebied verhandeld waren (looking at you HBO MAX 👀). Dat nog niet, is hetgeen waar ik het deze editie over wil hebben. Het is een verdienmodel van podcasting waar ik het nog niet over heb gehad, maar waarvan van ver af aan ziet dat (naast betaalde content) het binnenkort in Nederland gaat gebeuren.
Torrenting, of het 🍐to🍐 uitwisselen van bestanden, is gebaseerd op decentrale distributie van informatie. Op basis van dit ideaal is het internet ontstaan: het delen van informatie en computerkracht, in de tijd dat dat laatste nog heel kostbaar was. Het verbinden van computers aan elkaar gaf ook de mogelijkheid voor iedereen om potentieel de hele wereld te bereiken: inmiddels fysiek verder dan welke rechtopstaande zendmast dan ook en bovendien bevrijd van het oordeel van elke zendermanager. Het nadeel: toen eind vorige eeuw iedereen internet ging gebruiken via het wereldwijde web was er voor entertainment media nog niet echt een verdienmodel (sounds familiar?). Dingen stonden dus gratis online, zelfs kranten (die voorheen altijd per stuk verkocht werden) plaatsten artikelen kostenloos op het web. Het duurde tot diep in de jaren 00 (toen iedereen nog volop torrentte) voordat je volledig virtuele bibliotheken tegen betaling kon benaderen. Ik nam in 2009 een Spotify Premium abonnement en heb sindsdien nooit meer muziek getorrent. Pas vier jaar na de komst van Spotify kon je in Nederland Netflix-abonnement nemen, nu kan je geen krantenwebsite meer openen zonder een pay/doneerwall tegen te komen.
Waar Netflix eerst uniek in z'n soort was als videostreamingplatform, kun je nu makkelijk (veel) meer geld uitgeven aan streamingabonnementen dan aan een maandelijks televisie-abonnement. Academisch onderzoeker Amanda Lotz beschrijft deze ontwikkelingen in haar werk. Ze legt uit dat tussen verschillende portals, streaming wars ontstaan rondom verschillende soorten content waar je voor moet betalen.* Zo wordt de handel van intellectueel eigendom voortgezet op het internet. Dat merk je als er dan weer eens wel en dan weer eens niet iets te zien valt bij je favoriete streaming service. Het systeem van illegaal downloaden is vervangen door een van aflaten: met een maandelijks bedrag koop je je schulden aan de rechthebbenden af en krijg je toegang tot (een beperkte) hemel aan content. De platforms hebben altijd meer te zeggen hebben over de voorwaarden dan jij: zij bepalen de prijs en bouwen een profiel van je op. Het enige verschil met een televisie of krantenabonnement, is dat je misschien wat makkelijker kan overstappen.
Deze 'siloficereing' van content heeft inmiddels ook in podcastland zijn intrede gemaakt. Dat kan je mooi zien in deze tweet van Layla de Jong (hat tip @flkrt, alweer!)
(ID: een screenshot van iOS met daarin zes verschillende apps waarmee je podcasts kunt luisteren)
Intellectueel eigendom of de bekendheid van een persoon/podcast wordt ingezet om luisteraars naar een bepaald platform te trekken. Dat gebeurt nu nog vooral met windowed releases. Dit betekent dat een show alleen een bepaalde tijd beschikbaar is op een bepaald platform, of andersom. Zo luisterde ik deze week naar 9/12, een serie van Dan Taberski (zie tip onder). Daarin hoor je steeds dat je de hele serie direct kunt bingen op de platforms die de serie uitbrengen, Amazon Music en Wondery+. Andersom was de immens populaire podcast Heavyweight eerst overal beschikbaar maar sinds een maand verschijnen nieuwe afleveringen alleen nog maar op Spotify. Betalen voor content heeft (behalve bij de gedrukte pers) vaak ook als voordeel dat je het reclamevrij krijgt aangeboden. Je moet dus echt fan zijn van een maker, verhaal of een bepaald cine/podcastmatic universe om "achter het muurtje te kruipen".
Het decentrale model van het internet wordt zo weer gecentraliseerd naar enkele grootmachten. Waar je eerst een netwerk zag van computers met vrij toegankelijke digitale snelwegen, zit tussen publiek en content nu tolwegen. Je kan ook omrijden: afgelopen week luisterde ik bijvoorbeeld in de BBC Sounds app (met een nep adres in Engeland) en een VPN op mijn telefoon naar de nieuwe serie van John Ronson. De luisterervaring wordt er alleen niet beter op.
Gratis (en "gestolen"), gedecentraliseerde content zal altijd blijven bestaan. Maar dat is niet de weg van het geld. Vanuit het standpunt van makers begrijp ik het goed dat ze nieuwe producties ergens (tijdelijk)achter een betaalmuur willen parkeren als dat betekent dat ik een voorschot krijg op de investering die ik doe qua tijd en geld. Het risico wordt zo verlegd van maker naar platform, die maar genoeg betalende abonnees moet trekken. NRC is vooralsnog de enige in Nederland waarvan ik weet dat ze content exclusief in hun app uitbrengen. Dat doen ze op hun eigen platform (de NRC Audio app), omdat ze eerder minder fijne ervaringen met platforms van derden hebben gehad— zo vertelde adjunct hoofdredacteur Harrison van der Vliet afgelopen week bij het Cross Media Cafe. De content is nu nog gratis, in de toekomst misschien betaald (zie tip onder). Maar als luisteraar blijft het super irritant (voor mij breekt vooral Spotify mijn flow omdat die app zo vreselijk is voor podcasts). Voor je het weet zitten we straks ook weer podcasts te Kazaa-en!
Deze nieuwsbrief staat op een centraliserend platform maar is gratis! Daarom:
Twee tips, die aansluiten bij het hiernovenstaande:
AFLEVERING TIP VAN DE WEEK
Podcast: Een podcast over media
Aflevering: Hoofdredacteuren, beken kleur!
Taal: Nederlands
Duur: 1 uur en 44 minuten
Uitgekomen bij: Dag en Nacht Media (bonusaflevering achter het muurtje bij Vriend van de Show).
Veel mensen vroegen afgelopen weekend of ik deze aflevering al geluisterd had, omdat in het eerste deel Kees de Koning van Topnotch/De Stroom het aan de stok kreeg met Alexander K 🐸. Dat was geinig maar niet super boeiend (Alexander had even zijn huiswerk moeten doen en iemand had even een voorgesprek met Kees moeten voeren). Des te interessanter was het gesprek met de hoofdredacteuren van NRC en de Volkskrant. En dan niet het gesprek over wat hun functie in de maatschappij moet zijn, maar eerder hoe ze als krant audio benaderen. Iedereen weet dat de audio game van NRC veel steker is dan die van de Volkskrant, maar hier wordt die vraag gewoon gesteld!
Ik heb overigens ook het stukje achter het betaalmuurtje geluisterd waar de vrienden van POM vragen mochten stellen. Helaas was dat net als altijd bij de vragen uit de zaal toen we daar nog mochten zitten: teleurstellend.
Bonuslinkjes: DPG media pleitte onlangs om de NPO verantwoordelijk te maken voor de ont-siloficering van podcastland (argumenten te over van Hay waarom dit 🤦♂️is ), maar wil dat niet komen toelichten in Een Podcast over Media. Bonusbonus: de New York Times Audio App beta ziet er zo uit.
SERIE TIP VAN DE WEEK
Podcast: 9/12
Taal: Engels
Duur: 7 afleveringen van ieder circa 40 minuten.
Uitgekomen bij: Wondery+ en Amazon Music, maar nu overal gratis te luisteren (met reclame). Maker: Dan Taberski en Pineapplestreet Studios
Geheel tegen mijn gebruikelijke luisterritme (Nederlands en Engels om en om, narratief en talkshow om en om) in heb ik deze week weer eens een serie gebinged. Ik kreeg deze tip overigens zelf weer van Elja, die mij het lijstje met de beste podcasts van 2021 van TIME magazine stuurde.
9/12 gaat over verhalen van mensen wiens leven een dag na 11 september ("nine eleven") 2001 drastisch veranderde. Nu denk je misschien: daar was laatst ook een podcast over van NRC, maar deze is duidelijk met meer tijd en budget gemaakt. Omdat de inhoud heel erg gebaseerd is op interviews, probeerde ik me deze serie me voor te stellen als een saaie Amerikaanse "talking heads" documentaire. Dat lukte echter niet. De manier waarop de verhalen door de mensen beschreven worden is te beeldend, de manier waarop Dan Taberski in de voice over een literaire laag aan het geheel geeft echt prachtig. Het enige wat mist is een "doorluisterfactor": er is wening motivatie of plotpunt om nog meer afleveringen te luisteren. Dat deden ze in een eerdere serie rondom de millennium bug, Surviving Y2K (2018), beter omdat daar de verhalen over de aflevringen verspreid waren. Meer spanningsbogen geeft meer bingewaarde, in dit geval kwam het goed uit dat ik een paar uur achter elkaar in de auto zat en zo mijn handen niet vrij had om te messen met wat mijn podcast app afspeelde.
Hartelijk dank aan Sharon deze week voor de peer-review van deze nieuwsbrief. Mijn Spotify Wrapped had ook een mening over mij (niet over Sharon want zij luistert gelukkig geen podcasts via said platform):
KLIKLINKJES
De openbare Podcastakademie van het Podcastnetwerk heeft nieuwe cursussen voor de eerste vijf maanden van 2022 online staan! Is jouw goede voornemen om in 2022 eindelijk je (nieuwe) podcast uit te brengen? In deze cursussen zit voor iedere maker, van beginner tot gevorderde, wat wils. Bovendien krijg je als je zzper in de culturele sector bent tot 1/3e van de kosten vergoed door het Werktuig PPO fonds. In de opstartcursus geef ik de les publiceren 🤓
Vacature: Stichting Podcastnetwerk is op zoek naar nieuwe bestuursleden.
Het is weer eindejaarlijstjes tijd. De Top 2000 staat online maar nu heeft ook Apple (naar mijn weten voor het eerst) een lijstje met beste podcasts van 2021 online gezet. Met heel vet artwork!
Het overzicht van de tot nu toe (allemaal dit jaar!) in deze nieuwsbrief getipte podcasts vind je hier. Mijn ‘lijst’ komt nog.
*je kan ook betalen met je data: om bij de content van Facebook, Instagram en heel veel andere platforms te komen moet je inloggen. Dat is gratis, maar je krijgt wel een boel advertenties voorgeschoteld 🤑