Wat is geluidskwaliteit? I

Heb je nog een podcasttip? #23

Hallo tippers,

De komende weken schrijf ik samen met Botte Jellema – wat mij betreft de Podcastkoning des vaderlands –een serie over de vraag: wat is geluidskwaliteit? Dat vind ik leuk, toen ik een beginnende podcaster was, mocht ik een keer bij hem thuis langskomen. Aan de keukentafel waar De Eeuw van de Amateur werd opgenomen, liet hij mij zien hoe hij in Logic een aflevering monteerde en mixte. Veel van de effecten (compressie, EQ, panning) gingen mij toen nog volledig boven de pet. Soms kan het mega-inspirerend zijn om te zien hoe de echte pro’s het doen. Is dat misschien ook een reden waarom we zo graag naar sport kijken?

Op de fiets naar huis merkte ik dat ik niet alleen had geluisterd naar wat er gezegd werd in de podcast, maar ook naar hoehet klonk. Want, wat is dat eigenlijk, 'geluidskwaliteit'? Veel van mijn klanten maken zich er zorgen om en zij huren mij in om ‘goede geluidskwaliteit’ te leveren. Als leek denk je als snel dat het ligt aan de spullen die je gebruikt. Maar dat is maar deels waar.

Wat geluidskwaliteit is, valt pas op als je dingen naast elkaar hoort. Een voorbeeld hiervan kan je horen in de afleveringen in de feed van de Architectenweb-podcast. Sinds begin dit jaar produceer ik de reeks Toren van Babel, over hoogbouw. De reeks klinkt anders dan de andere afleveringen in de feed. Ook de afleveringen van De Podcastclub, die door de makers zelf worden gemonteerd en gemixt, zijn door de jaren heen anders gaan klinken. Dat heeft enerzijds te maken waar en met welke apparatuur het opgenomen is en anderzijds met de keuzes die de editor/mixer maakt. Met andere woorden: ik weet inmiddels een beetje wat ik doe. En hoe meer ik weet wat ik doe, hoe meer ik besef wat ik nog níet snap. Los daarvan lijkt er afgelopen jaar sowieso iets veranderd in de standaarden rondom geluidskwaliteit.

Dit artikel op Current beschrijft hoe (ook onder professionele audioproducenten) sinds de pandemie de culturele standaarden rondom geluidskwaliteit zijn veranderd. Omdat we ineens alleen nog maar Zoom (de videobelsoftware, niet de Japanse audio-apparatuur die ik graag gebruik) gebruiken, is een onmogelijke hoeveelheid Zoom-vergaderingen opgenomen en gepubliceerd als podcast. Je hoeft geen audio-expert of podcastkenner te zijn, om te horen dat iets wat via internet en een laptopmicrofoon is opgenomen, anders klinkt dan iets wat is opgenomen door mensen die er twee seconden langer over hebben nagedacht.*

Maar goed, voordat ik geluidskwaliteit ging verkopen heb ik ook uren lang naar niet zo goed opgenomen dingen geluisterd. Ook nu maak ik ze nog weleens, als er niets voor handen is. Voor die klanten gaat inhoud blijkbaar voor.

Geluidskwaliteit is dus eigenlijk als luchtkwaliteit: niemand ziet het, er zijn allemaal standaarden voor én iedereen wil het, maar weinig mensen kunnen uitleggen wat het precies is. In een volgende editie kom ik terug op de technische standaarden. Ik beweer allerminst dat ik expert ben op het gebied van audiomixage, daarom schrijf ik deze reeks dus niet alleen. Volgende week hebben we dus iets nieuws in de nieuwsbrief: Botte is aan de beurt - een heuse gastredacteur!

TIP VAN DE WEEK (#23)

Podcast: Radiolab

Aflevering: Elements

Taal: Engels

Uitgeverij: WNYC

Genre en keywords: storytelling, wetenschap, elementen, poezie, stilte

Ik ben mijn podcastlog begonnen omdat ik van sommige verhalen niet meer weet in welke podcast ik ze gehoord heb. Zo herinnerde ik me een aflevering waar iemand in de VS een megagrote mijn of tunnel bezocht, waar wetenschappers onderzoek deden naar deeltjes die je alleen daar kon meten. Het bleek natuurlijk Radiolab, maar daar moest wel iemand mij in The New York Times Podcastclub Facebookgroep op wijzen. Gelukkig voor jullie is deze aflevering laatst weer opnieuw in de feed van Radiolab geplaatst — ik kon hem eerst niet vinden, omdat ze zoveel afleveringen hebben gemaakt dat oude afleveringen uit de feed vallen 🤯

Deze aflevering is geweldig, niet alleen omdat er spoken word poetry over de elementen inzit, maar vooral omdat je veel leert over hoe de elementen direct invloed op ons leven kunnen hebben. Bonustip: deze korte Radiolab-aflevering over de man die de tabel van de elementen bedacht.

SERIE-TIP VAN DE WEEK (#23)

Podcast: Roes

Taal: Nederlands

Uitgekomen: januari 2016

Duur: 4 afleveringen van tussen de 17 en 28 minuten

Uitgeverij: VPRO DORST

Makers: Audiocollectief Schik

Genre en keywords: storytelling, roes, drugs, slaap, feest,

Afgelopen week ontving ik een e-mail van de Raad voor Volksgezondheid. Die email ging niet over een vaccinatieafspraak, maar over het feit dat ze een podcastserie uit hebben gebracht. De serie is gemaakt door audiocollectief Schik. Tenminste, de stem van Siona Houthuys herkende ik direct in de trailer, ze werken nu onder de naam Slowpony. Ik moet de serie nog luisteren, net als zoveel andere series rondom dit thema. Wat ik dus nu tip is de allereerste serie van audiocollectief Schik: Roes. Dat gaat over een thema dat mij direct veel meer aanspreekt, namelijk feesten slapen en filosofie. Deze serie kwam een jaar uit voor Bob en is bij niet veel mensen bekend, denk ik. Wat ik er leuk aan vind is dat je hier goed kunt horen dat ze van een woordkunstopleiding afkomen: de tekst of inhoud staat op gelijke voet met het sounddesign.

Super veel dank weer aan eindredacteur Sharon waar ik als u dit leest mee op Terschelling ben! Haar kat Gerrie moest helaas thuisblijven. Hij beeldt vaak leestekens uit als hij het warm heeft {hier lijkt hij volgens mij het meest op een liggende accolade}

KLIKLINKJES

• Er is deze week maar één kliklinkje, of eigenlijk bonustip die er toe doet: namelijk de nieuwe aflevering van Reply All die ik aan het luisteren ben terwijl ik deze nieuwsbrief klaarzet voor publicatie op vrijdag. Heb jij hem inmiddels al gehoord? Laat me weten wat je er van vond door te reageren op deze email. Botte smste mij net dat hij hem zwaar teleurgesteld heeft afgezet...

• Oké toch nog een linkje: vorige week ging het over podcastboeken, deze week werd bekend dat Ear Hustle (een zeer fijne tip) ook met een boek komt!

*Vijf manieren om op afstand goed op te nemen schreef ik vorig jaar bij het uitbreken van de pandemie op de website van het Podcastnetwerk — met super mooie tekening van Botte!